ก๊าซเรือนกระจก คืออะไร ทำไมถึงเป็นปัญหาใหญ่ระดับโลก
ก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gas) คือก๊าซในชั้นบรรยากาศของโลกที่มีคุณสมบัติในการดูดซับและแผ่รังสีความร้อน (Infrared Radiation) ที่สะท้อนกลับมาจากพื้นผิวโลก ทำให้เกิดปรากฏการณ์เรือนกระจก (Greenhouse Effect) ซึ่งเป็นกระบวนการธรรมชาติที่ช่วยรักษาอุณหภูมิของโลกให้อบอุ่นและเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต
ภาวะเรือนกระจกเป็นปัญหาใหญ่ระดับโลก เพราะมันเป็นตัวการหลักที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน (Global Warming) และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ซึ่งส่งผลกระทบรุนแรงต่อสิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศ เศรษฐกิจ และสังคมของมนุษย์ทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นการที่อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกสูงขึ้น นำไปสู่การละลายของน้ำแข็งขั้วโลก การเพิ่มระดับน้ำทะเล ทำลายถิ่นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต และทำให้เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติต่าง ๆ อีกด้วย ดังนั้นหากจะกล่าวว่าก๊าซเรือนกระจกคือภัยคุกคามต่อความยั่งยืนของโลกและความอยู่รอดของมนุษยชาติในระยะยาวก็คงไม่แปลกอีกต่อไป
ก๊าซเรือนกระจก ประกอบไปด้วย
- ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2): ก๊าซเรือนกระจกที่มาจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น ถ่านหิน น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ รวมถึงการตัดไม้ทำลายป่าและกระบวนการอุตสาหกรรม
- ก๊าซมีเทน (CH4): ก๊าซเรือนกระจกที่เป็นผลจากการเลี้ยงสัตว์ การทำนาข้าว และการย่อยสลายอินทรียวัตถุในหลุมฝังกลบ มีศักยภาพในการกักเก็บความร้อนสูงกว่าคาร์บอนไดออกไซด์หลายเท่า
- ก๊าซไนตรัสออกไซด์ (N2O): ก๊าซเรือนกระจกที่มักเกิดจากการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนในเกษตรกรรมและกระบวนการอุตสาหกรรมบางชนิด มีศักยภาพในการกักเก็บความร้อนสูง
- ก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน (HFCs): ใช้ในเครื่องทำความเย็น เช่น เครื่องปรับอากาศและตู้เย็น
- ก๊าซเปอร์ฟลูออโรคาร์บอน (PFC): พบในอุตสาหกรรมผลิตอะลูมิเนียมและอิเล็กทรอนิกส์
- ก๊าซซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ (SF6): ใช้ในอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงดันสูง เช่น สวิตช์เกียร์
- ก๊าซไนโตรเจนไตรฟลูออไรด์ (NF3): ใช้ในการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น แผงโซลาร์เซลล์และจอแสดงผล
ภาวะเรือนกระจก ส่งผลกระทบโดยตรงต่ออุณหภูมิบนผิวโลก
ภาวะเรือนกระจกส่งผลกระทบโดยตรงต่ออุณหภูมิบนผิวโลก เพราะก๊าซเรือนกระจก ทั้งคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) มีเทน (CH₄) และไนตรัสออกไซด์ (N₂O) มีคุณสมบัติในการดูดซับและกักเก็บรังสีความร้อน (Infrared Radiation) ที่พื้นผิวโลกสะท้อนกลับขึ้นไปในชั้นบรรยากาศ เมื่อรังสีเหล่านี้ไม่สามารถสะท้อนออกสู่อวกาศได้เต็มที่ ความร้อนจึงสะสมในชั้นบรรยากาศ ส่งผลให้อุณหภูมิเฉลี่ยของพื้นผิวโลกเพิ่มสูงขึ้น
ปรากฏการณ์เรือนกระจกนี้เป็นกระบวนการทางธรรมชาติที่ช่วยรักษาอุณหภูมิของโลกให้อบอุ่น แต่เมื่อมีก๊าซเรือนกระจกสะสมมากเกินไปจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล การเกษตร และการตัดไม้ทำลายป่า จะทำให้เกิดการกักเก็บความร้อนมากกว่าปกติ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน (Global Warming) ที่ส่งผลกระทบต่อสภาพอากาศและระบบนิเวศทั่วโลก
ผลกระทบจากปรากฏการณ์เรือนกระจก
- อุณหภูมิโลกสูงขึ้น (Global Warming): ปรากฏการณ์เรือนกระจกทำให้อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกเพิ่มสูงขึ้น ส่งผลให้เกิดความร้อนสะสมในชั้นบรรยากาศ
- การละลายของน้ำแข็งขั้วโลกและระดับน้ำทะเลเพิ่มสูง (Polar Ice Melting and Sea Level Rise): น้ำแข็งในขั้วโลกและธารน้ำแข็งละลายเร็วกว่าปกติ ทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อพื้นที่ชายฝั่งและชุมชนใกล้ทะเล
- ความแปรปรวนของสภาพอากาศ (Extreme Weather Conditions): อุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นจากภาวะเรือนกระจก ทำให้เกิดภัยธรรมชาติที่รุนแรงและบ่อยขึ้น เช่น พายุ น้ำท่วม คลื่นความร้อน และไฟป่า
- ผลกระทบต่อระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพ (Ecosystem and Biodiversity Loss): การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิและสภาพภูมิอากาศจากปรากฏการณ์เรือนกระจก ทำให้สิ่งมีชีวิตจำนวนมากไม่สามารถปรับตัวได้ทัน เกิดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ
- ผลกระทบต่อการเกษตรและอาหาร (Agriculture and Food Security): การเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลและสภาพอากาศที่รุนแรงจากภาวะเรือนกระจก ส่งผลให้ผลผลิตทางการเกษตรลดลง และเกิดความไม่มั่นคงทางอาหาร
- ปัญหาสุขภาพ (Health Issues): อุณหภูมิที่สูงขึ้นและมลพิษทางอากาศจากการสะสมของก๊าซเรือนกระจก ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ เช่น โรคทางเดินหายใจ โรคลมแดด และการแพร่กระจายของโรคติดต่อ
- ผลกระทบทางเศรษฐกิจ (Economic Impacts): ภัยพิบัติทางธรรมชาติและการลดลงของทรัพยากรธรรมชาติ ทำให้เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ ทั้งด้านการเกษตร อุตสาหกรรม และการใช้พลังงาน
การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เป็นแนวทางสำคัญในการชะลอผลกระทบของภาวะเรือนกระจก ภาวะโลกร้อนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยสามารถดำเนินการได้ในหลายระดับและหลายวิธี ดังนี้
- เปลี่ยนมาใช้พลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy): ลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิล ทั้งถ่านหิน น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ โดยใช้พลังงานสะอาด อย่างพลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม และพลังงานน้ำทดแทน เพื่อลดการเกิดปรากฏการณ์กระจก
- เพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน (Energy Efficiency): ปรับปรุงระบบไฟฟ้า เครื่องใช้ไฟฟ้า และกระบวนการอุตสาหกรรมให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น เช่น การใช้หลอดไฟ LED และการปรับปรุงอาคารให้ลดการสูญเสียพลังงาน
- สนับสนุนการคมนาคมที่ยั่งยืน (Sustainable Transportation): ส่งเสริมการใช้รถยนต์ไฟฟ้า การเดินทางด้วยขนส่งสาธารณะ การเดินเท้า หรือการใช้จักรยานเพื่อลดการเผาไหม้เชื้อเพลิง อันเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดภาวะเรือนกระจก
- ลดการตัดไม้ทำลายป่าและเพิ่มการปลูกป่า (Forestation and Reforestation): ป่าไม้มีบทบาทสำคัญในการดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ การฟื้นฟูป่าและการลดการทำลายป่าจะช่วยลดปริมาณก๊าซเรือนกระจก
- เปลี่ยนแปลงวิธีการเกษตร (Sustainable Agriculture): ใช้วิธีเกษตรที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เช่น การลดการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน การจัดการมูลสัตว์อย่างยั่งยืน และการปลูกพืชหมุนเวียน
- จัดการของเสียอย่างมีประสิทธิภาพ (Waste Management): ลดการฝังกลบขยะซึ่งเป็นแหล่งปล่อยก๊าซมีเทน (ก๊าซเรือนกระจก) ด้วยการส่งเสริมการรีไซเคิล การใช้ปุ๋ยหมัก และการจัดการขยะอินทรีย์
- ลดการใช้ก๊าซฟลูออรีนในอุตสาหกรรม (Regulation of Fluorinated Gases): ควบคุมและลดการใช้ก๊าซเรือนกระจกและก๊าซที่มีศักยภาพกักเก็บความร้อนสูง เช่น HFCs PFCs และ SF₆ ในกระบวนการผลิต
- สนับสนุนข้อตกลงและความร่วมมือระหว่างประเทศ (International Agreements): เข้าร่วมข้อตกลงระหว่างประเทศ เช่น ข้อตกลงปารีส (Paris Agreement) ที่ตั้งเป้าหมายลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั่วโลก
NPS โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนที่ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศโลก
บริษัท เนชั่นแนล เพาเวอร์ ซัพพลาย จำกัด (มหาชน) หรือ NPS เป็นหนึ่งในบริษัทที่มุ่งเน้นการผลิตพลังงานจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศโลก การใช้พลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานชีวมวล สามารถช่วยลดการพึ่งพาพลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิลที่ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) และก๊าซเรือนกระจกชนิดอื่น ๆ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน
การผลิตพลังงานจากแหล่งพลังงานหมุนเวียนจะไม่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกระหว่างกระบวนการผลิตพลังงาน ดังนั้นการสนับสนุนและลงทุนในโครงการพลังงานหมุนเวียนช่วยลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและมีส่วนสำคัญในการบรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพื่อโลกที่ยั่งยืนในอนาคต